Virtual Reality (sanal gerçeklik) ve Augmented Reality (artırılmış gerçeklik) sözcükleri son zamanlarda sıklıkla karşımıza çıkıyor. Çünkü sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik odaklı cihazların sayısı gün geçtikçe artıyor ve dolayısıyla söz konusu teknolojilere olan ilgi de aynı oranda artış gösteriyor. Öne çıkan bu iki teknolojinin detaylarına ve birbirinden farklı yanlarına gelin birlikte bakalım.

VR nedir?

Sanal gerçeklik teknolojisinde sanal gerçeklik gözlüğünü takan kişi kendisini sanal bir dünyanın içinde bulur. Gerçek hayattaki hareketler sanal dünyaya aktarılır ve o dünyadaki nesnelerle etkileşime geçilir. Sanal gerçeklik gözlüğünün niteliklerine göre vücut hareketlerinin bir kısmı veya tamamı sanal gerçekliğe aktarılabilir. VR gözlüklerini üç başlık altında incelemek mümkündür.

Mobil tabanlı sanal gerçeklik gözlükleri 

Bu tür sanal gerçeklik gözlükleri tamamen akıllı telefon ile birlikte çalışırlar. Telefonda sanal gerçeklik uyumlu içerik açılır ve telefon, gözlüğün ilgili bölümüne yerleştirilir. Böylece sanal gerçeklik gözlüğü kullanıma hazır olur. Sanal gerçeklik uyumlu içerik açıldığında telefonun ekranındaki görüntü otomatik olarak ikiye bölünür. Ekrandaki bu değişiklik sayesinde merceklerden görüntünün daha iyi görülmesi sağlanır.

Mobil tabanlı sanal gerçeklik gözlüklerinin yapabildikleri, telefonun donanımsal gücüyle sınırlı kalmaktadır. Günümüzdeki mobil cihazlar her ne kadar donanımsal olarak güçlü olsa da bilgisayar tabanlı sanal gerçeklik gözlükleri kadar gelişmiş sanal gerçeklik uygulamaları sunmakta yetersiz kalır. Mobil tabanlı sanal gerçeklik gözlüklerinin diğerlerine göre en büyük artısı ise taşınabilir olmasıdır.

Bilgisayar tabanlı sanal gerçeklik gözlükleri

Bilgisayarın donanımından güç alarak çalışan gözlüklerdir. Bu gözlükler kablolu veya kablosuz olarak bilgisayara bağlanırlar ve bilgisayardaki görüntüyü kendi ekranlarına aktarırlar. Bilgisayarlar gelişmiş ekran kartı ve işlemciye sahip olduğu için bu tür VR gözlükleri çok gerçekçi simülasyonlar oynatabilir.

Bilgisayara bağlı çalışan sanal gerçeklik gözlükleri birçok ek donanımla birlikte kullanılabilir. Bu donanımlar sayesinde kişinin tüm vücut hareketleri sanal ortama aktarılabilir. Son dönemlerde piyasaya sürülen kablosuz sanal gerçeklik gözlüğü modelleriyle kablolardan bağımsız bir şekilde sanal gerçeklik deneyimi yaşamak mümkündür. Oculus Rift ve HTC Vive en çok bilinen bilgisayar tabanlı sanal gerçeklik gözlüklerinden bazılarıdır. 

Tamamen bağımsız sanal gerçeklik gözlükleri

Bu tür sanal gerçeklik gözlüklerinin kendi donanımı bulunmaktadır. Böylece ek donanıma ihtiyaç duymazlar. Donanım cihaza dahil olduğu için fiyatı diğer gözlüklere göre daha pahalıdır. 

AR Nedir?

Bilgisayar tarafından üretilen sanal objelerin gerçek dünya ile bir araya getirilmesiyle artırılmış gerçeklik uygulamaları oluşturulur. Gerçek dünyanın sanal dünya ile zenginleştirilmesi amacıyla yapılmaktadır. Oyun, eğitim ve iş hayatında kullanılan artırılmış gerçeklik teknolojisi yavaş yavaş günlük hayatın da bir parçası haline gelmeye başlamaktadır.

AR teknolojisinin kullanım alanları nelerdir?

Son yıllarda teknoloji şirketleri artırılmış gerçeklik gözlükleri geliştirmektedir. En çok tanınan artırılmış gerçeklik gözlükleri ise Google Glass ve Microsoft HoloLens olarak gösterilebilir. Bu gözlükler takıldığında görüş alanının bir kısmında sanal uygulamalar görüntülenebilir. Örneğin dışarıdayken gözlüğün sağ üst kısmında navigasyon penceresi açılarak gidecek yer görüntülenebilir veya telefonunuzdan arayan kişinin kim olduğu bir bakışta görülebilir. 

Artırılmış gerçeklik gözlükleri eğitim alanında da kullanılır. Yeni işe başlayan birinin işle ilgili komutları gözlük üzerinden görmesi sağlanabilir ve öğrencilere gerekli bilgiler gözlük aracılığıyla aktarılabilir.

Artırılmış gerçeklik teknolojisi gözlük olmadan da kullanılabilir. AR teknolojisi uygulamaları için kamerası ve ekranı olan bir cihaz yeterli olur. Günümüzde telefon ve tabletlerde birçok AR uygulaması yer almaktadır. Bir dönem ülkemizde de çok popüler olan ve Amerika başta olmak üzere birçok ülkede halen oynanmaya devam eden Pokemon GO oyunu, AR teknolojisinin telefonlarda kullanımına iyi bir örnektir.