Bir farenin, labirentte doğru yollardan ilerlemesine neden olan şey bir motivasyondur. Bir köpeğin sahibine itaat etmesi, bir öğrencinin sınıfta sessizce dersi takip etmesi, bir satış danışmanının çalan her ofis telefonuna aynı canlı ses tonu ile yanıt vermesi ya da bir ev hanımının özenle yemek hazırlaması da büyük bir motivasyonun ürünüdür. Peki nedir bu motivasyon? Kişilerin ya da tüm diğer canlıların; ihtiyaç ve dürtülerini tatmin etmek amacıyla harekete geçmesi ve bu amaca yönelik olarak yapacağı hareketler sonucunda, yeterli bir tatmin düzeyine ulaşması motivasyon olarak tanımlanabilir. Tanımda bahsettiğimiz ihtiyaç ve dürtüler; verdiğimiz örneklerde açlık, övgü alma, prim kazancını artırma ve sevilme olarak adlandırılan motivasyon kaynaklarına olan gereksinimden kaynaklanır.    İş anlamında kişilerin sahip olduğu ya da olması gereken motivasyon unsurları ise oldukça çeşitlidir. İş ve motivasyon, birbirine sıkı sıkıya bağlı iki unsur olarak görülmelidir. Motivasyon unsuru olmadan iş görmek neredeyse mümkün değildir. Bir kişinin ya da kurumun, bir işi yapması için, yeterli büyüklükte bir motivasyon kaynağına ihtiyacı vardır.    Kişiler nezdinde düşündüğümüzde, bir işi yapabilmek için, kişinin sahip olması gereken motivasyon kaynaklarından bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz.  

 • Ücret ya da maaş  

• Prim ya da hakkedişler  

• Ödül  

• Teşekkür ya da takdir  

• Saygınlık  

• Belirli bir gruba dahil olma  

• Örnek gösterilme  

• Sevilme  

• Alkışlanma  

• Gurur duyulma  

• Başarıdan alınan haz  

• Görevde yükselme  

• Yetki ve sorumluluklardan alınan haz  

• Etkileme isteği    

Elbette motivasyon kaynakları ile ilgili olan bu listeyi uzatmak mümkündür. Motivasyon unsurları; maddi ve manevi temellere dayanabilir. Maddi temele dayanan motivasyon kaynaklarında, beklenen maddi sonucun, ihtiyaçları karşılama oranına uygun olması durumunda iş motivasyonunun yüksek olması beklenir. Ancak, maaşından memnun olmayan bir memur ya da ücretini yetersiz bulan bir işçi için, motivasyon eksikliği durumu söz konusu olacaktır. Bu durum, işe yansıyabileceği gibi, kişinin farklı iş ve deneyimlere yönelmesinde de etkili olabilir.    

İş ve motivasyon ikilisi bir yandan birbirini tamamlarken diğer yandan işleyişte sürekliliği sağlar. Bazı durumlarda motivasyon unsurları tek değil birden fazla olabilir. Bir sanatçı için; konserden alacağı ücret yanında, salonda duyacağı alkışın yoğunluğu da önemlidir.